Het Nederlands onderwijssysteem past niet bij de uitdagingen van vandaag, laat staan over 20 jaar. Het is tijd voor vergaande ontwikkeling van het Nederlandse onderwijs, zodat onze kinderen ook kunnen genieten van het leven dat wij nu genieten.
Als kind heb ik school ervaren als een groot feest. Ik leerde makkelijk, kon me goed concentreren en had vriendjes in de klas. Pas toen ik ging werken, merkte ik hoe eenzijdig ik vanaf de basisschool tot en met de universiteit ben opgeleid. Al vanaf 6 jaar ligt de volledige focus op de ontwikkeling van cognitieve vaardigheden. Intelligentie wordt over het algemeen nog steeds op basis van logisch denken en analytische vaardigheden bepaald. Deze vaardigheden zijn in de maatschappij belangrijk, en hebben geleid tot het hoge welvaartsniveau dat wij kennen. Ik geloof echter dat de hedendaagse uitdagingen, zoals de milieuproblematiek en grondstoffen schaarste, meer vragen dan alleen ‘slimme’ rationeel denkende mensen. Dit filmpje legt dit goed uit.
Wat moeten kinderen dan wel leren? Naast de ontwikkeling van de linkerhersenhelft, waarin logica, analyse, doelgerichtheid en systemisch denken zijn opgeslagen, zal het onderwijssysteem zich meer moeten richten op de ontwikkeling van de rechterhersenhelft. De wereld heeft creatieve, flexibele en bewuste mensen met inlevingsvermogen nodig, die het grotere plaatje kunnen zien. Albert Einstein vat het goed samen: ‘We kunnen geen problemen oplossen door gebruik te maken van hetzelfde soort van denken die we gebruikten toen wij hen creëerde.’ THNK, de school voor creatief leiderschap, ziet hetzelfde dilemma als Einstein. THNK richt zich op de ontwikkeling van de volgende generatie van professionals die als creatieve leiders baanbrekende oplossingen voor de maatschappelijke uitdagingen bedenken. Kijkend naar de snelheid waarmee de wereld verandert, geloof ik dat we onze pijlen moeten richten op de jongere generaties om echt een duurzame impact te kunnen maken.
Een goed antwoord op deze uitdagingen is de oprichting van de Circulaire School, deze middelbare school wil kinderen bewust opleiden en tegelijkertijd hen het gewenste ‘papiertje’ laten halen. De initiatiefnemers geloven in een integrale ontwikkeling van hoofd, hart en handen van kinderen. Deze school stoomt jonge mensen klaar voor een economie die heel snel verandert. Behalve het onderwijs systeem, let deze circulaire school ook op haar omgeving en de ruimte waarin het leerproces plaatsvindt. Vijf dagen in de week opgesloten zitten in een betonnen bunker leidt immers niet tot de gewenste, en nauwere relatie met de omgeving en natuur. De school faciliteert kinderen om in contact te blijven met de natuur, zowel hun eigen als die van de wereld om hen heen.
Ellen MacArthur Foundation benadrukt ook de urgentie van ander onderwijssysteem, zij noemt de lineaire economie ‘more than an economic idea: it is a legacy of 19th century ‘mechanistic’ thinking. Kortom, het is tijd om te veranderen, onze kinderen beter op te leiden en klaar te maken voor de grote wereldwijde uitdagingen waarvoor zij komen te staan. Minister Bussemaker, ziet u dit grotere plaatje?