“Bij gebrek aan een beter woord, zijn wij een adviesbureau”. Dit is een zin die ik vaak gebruik om Copper8 te introduceren. En eigenlijk geeft het meteen aan hoe belangrijk taal is.
Want letterlijk dekt ‘adviesbureau’ niet helemaal de lading van wat we doen. Maar figuurlijk is het ook de connotatie die wij (en anderen) erbij hebben die maakt dat we ons niet helemaal kunnen vereenzelvigen met het woord ‘adviesbureau’. Het roept bij ons toch gevoelens op van de oude economie. Alsof wij de ambitie hebben om in de voetsporen van de McKinseys van deze wereld te treden…
“Taal is het bloed van de ziel waarin gedachten binnenkomen en van waaruit ze verder groeien.” zei de Amerikaanse jurist en rechtsfilosoof Oliver Wendell Holmes. Zo ervaren wij dat ook. Daarom gaat deze blog over de kracht van taal. Hoe we andere woorden (kunnen) gebruiken in een post-groei onderneming; omdat die andere woorden leiden tot het centraal stellen van andere waarden, een ander gevoel, en daarmee een andere manier van samenwerken.
Groei. Het is misschien logisch, maar in een post-groei onderneming heerst een enorme allergie op het woord groei. We hebben het liever over ontwikkeling omdat hierin kennis centraal staat, en niet zozeer het aantal mensen of de hoeveelheid omzet.
Wat ons brengt bij het volgende woord: omzet. Ook hier hebben we het betrekkelijk weinig over binnen Copper8. Het is immers geen doel, maar een middel om op een gezonde en fijne manier met elkaar impactvol te ondernemen. We hebben het daarom liever over financiële vitaliteit. Bijvangst is dat we het ook niet hebben over sales of acquisitie. Targets bestaan bij ons ook niet.
We hebben het liever over opdrachtgevers dan over klanten. Omdat klant te ‘transactioneel’ voor ons voelt. Misschien is de nuance alleen voor ons merkbaar, maar wij ervaren toch dat het hebben van ‘opdracht-gevers’ meer wederkerig voelt. Dat wij waarde leveren aan een organisatie die ons een opdacht verstrekt.
Besteden we over op onze projecten, hebben we het nooit over meerwerk. De connotatie die we erbij hebben is dat de inspanning leidend is, terwijl we juist ook zo vurig geloven dat het business model van de advies-sector op de schop moet. Liever bespreken we in dit soort situaties over eventuele meerwaarde. Bieden we meer dan wat we hadden afgesproken? En wat is dat dan waard?
Ook in het traditionele “HR” dossier hanteren we graag andere woorden. Te beginnen met ‘HR’ zelf want we willen het liever niet hebben over Human Resources. Ook dit voelt voor ons te transactioneel, alsof collega’s een grondstof zijn die je optimaal wilt inzetten. We hebben het liever over Team. We hebben dan ook geen beoordelings- of functioneringsgesprekken maar Persoonlijke ontwikkelgesprekken. Ook hier staat de ontwikkeling centraal. We hebben het ook niet over Declarabiliteit maar over Persoonlijke vitaliteit. Immers kun je je ook druk voelen zonder dat dit te zien is in eventuele urenstaten of prognoses.
Marketing is nog zo’n verboden woord. We zijn namelijk niks aan het ‘vermarkten’ of aan het omzetten in euro’s. We hebben het liever over communicatie – want we vinden het wél belangrijk om onze ideeën en wereldbeelden over de bühne te krijgen.
We realiseren ons steeds meer wat de kracht van taal is om diezelfde wereldbeelden uit te dragen… Wat de oorzaak is? Misschien wel een gezonde dosis aan feminisme die ten grondslag ligt aan het ontstaan van Copper8. Feminisme, als stroming in de taalkunde, introduceerde een kritische blik en stelt dat taal niet neutraal is maar vaak bestaande structuren en machtsverhoudingen weerspiegelt en versterkt, zo blijkt ook uit deze (goede, maar oude) column van Japke d. Bouma. Enerzijds zorgt taal ervoor dat (gender)rollen en -normen worden gecreëerd en onderhouden, anderzijds is het een instrument om die te doorbreken.
Het is belangrijk om niet alleen consistent zijn in het gebruik van onze (andere) woorden, maar ook om gezamenlijk deze ‘andere’ taal te laden. Zo is recent ook de Lexicon of Change opgezet – een co-creatief platform om in meerdere talen de woorden die nodig zijn voor een duurzame wereld te definiëren én te delen. Wie weet, vinden we na 11 jaar toch nog een passender woord als vervanging voor adviesbureau. Denk jij met ons mee?
Eigenlijk is het ook heel simpel… want ook met taal geldt: alles wat je aandacht geeft, dat groeit. (oeps, zei ik nou groei?)