De opdracht
De Rotterdamse Samenwerking in de Afvalwaterketen (RoSA) werkt toe naar een circulaire waterketen in 2050. In dat kader is in de kelder van BlueCity een proefinstallatie geplaatst die het water inzamelt van 4 toiletten en een douche. Dit water wordt vervolgens zo gezuiverd dat er grondstoffen kunnen worden gewonnen en het restwater kan worden hergebruikt. Copper8 stelde een plan op waarmee betrokken partijen de haalbaarheid en schaalbaarheid kunnen onderzoeken en bracht belangrijke stakeholders samen.
Context
Ook Rotterdam zal steeds meer last krijgen van extreem weer, de zeespiegelstijging en een vergrote waterafvoer door rivieren. Een circulaire waterkringloop kan een belangrijke oplossing zijn voor de problemen waar de stad mee te maken gaat krijgen als gevolg van klimaatverandering. In dat kader kwam met SEMiLLA Sanitation Hubs (SEMiLLA) en de Rotterdamse Samenwerking in de Afvalwaterketen (RoSA) in contact met BlueCity, een circulaire broedplaats waar altijd gezocht wordt naar het maximaal toepassen van circulaire principes. Samen starten zij dit unieke onderzoeksproject met proefinstallatie om te onderzoeken of en hoe een decentrale en circulaire (afval)waterbehandeling op gebouwniveau werkt en welke impact deze heeft op de waterketen van een stad als Rotterdam en haar gebruikers. Hierbij gaat het om het beantwoorden van zowel technische als maatschappelijke vragen, bijvoorbeeld op het gebied van:
- veiligheids- en gezondheidsaspecten,
- acceptatie en impact van decentrale (afval)waterzuivering,
- het gebruik van de grondstoffen die daaruit worden gewonnen,
- veranderingen in regelgeving,
- samenwerking tussen (overheids)partijen.
De vraag
Stel een onderzoeksplan op voor het experiment ‘BlueCity Circular Water’ waarmee we inzicht krijgen in de haalbaarheid en schaalbaarheid van een lokale circulaire (afval)waterzuivering; waarbij
- haalbaarheid betekent dat er een rendabele business case moet zijn die technisch mogelijk is;
- schaalbaarheid relateert aan de maatschappelijke voor- en nadelen en de veranderende rolverdeling van betrokken instanties.
De vereisten
Het onderzoeksplan moet aansluiten bij de onderzoeksvragen die door RoSA zijn opgesteld in 2016 in haar ‘Strategie afvalwaterketen RoSA’. Deze vragen zijn verdeeld over vier ontwikkelpaden:
- structuren benutten,
- stromen scheiden,
- kringlopen sluiten
- participatie en maatschappij
In dit project vooral is ingegaan op de ontwikkelpaden 3 en 4.
Het proces
Het was snel duidelijk wat de technische opgave in deze opdracht zou zijn. Door middel van gesprekken en werksessies halen we de belangen en doelen per stakeholder op. Vervolgens stellen we een stappenplan op om tot beantwoording van de onderzoeksvragen te komen. Dit is deels gebaseerd op de stappen in het installatieproces van SEMiLLA-technologie en deels op de behoeften van de verschillende stakeholders. Op basis van de stappen is een projectbegroting opgesteld.
Het resultaat
Het proces heeft geleid tot een integraal Plan van Aanpak waaruit duidelijk wordt hoe het onderzoekstraject voor 2020 en verder eruit ziet en wat er moet gebeuren om antwoord te krijgen op verschillende onderzoeksvragen. Ook het bijbehorende financiële plaatje is inzichtelijk gemaakt.
Daarnaast – en misschien wel belangrijker – is er meer onderling begrip ontstaan bij de verschillende stakeholders (gemeentes, waterschappen, technologieleveranciers en duurzame ondernemers) in de transitie naar een circulaire waterketen. Inmiddels is de installatie officieel in gebruik genomen, na lancering onder de naam BlueCity Circular Water.
