De opdracht
In de ontwikkeling van het cultuurcluster Berlijnplein (ca 10.000 m²) in Utrecht vervullen de duurzaamheidsambities een belangrijke plek. In de initiatieffase van het project stellen wij de circulaire strategie voor de ontwikkeling op. Hierin worden de circulaire principes voor de gehele ontwikkeling uitgewerkt en specifiek per gebouwlaag geconcretiseerd in aandachtsgebieden. De gedachtes uit de strategie worden vervolgens vertaald in een circulaire business case. Ook vormt de circulaire strategie een integraal onderdeel van de aanbestedingsdocumenten. Wij brengen onze kennis en ervaring over aan de leden van het projectteam.
Context
De gemeente Utrecht wil van Leidsche Rijn ‘het tweede stadshart van Utrecht’ maken. Een belangrijk onderdeel hierin vormt het cultuurcluster Berlijnplein dat de gemeente voornemens is te gaan realiseren in een ontwikkelproces vanuit het uitgangspunt ‘vorm volgt ambitie’. Dit betekent concreet dat er nu al cultuur te beleven is vanuit tijdelijke gebouwen, die in opdracht van de gemeente door een samenwerkingsverband van partij(en) en in nauwe samenwerking met partijen die zich daar gaan vestigen, vervangen gaan worden door permanente gebouwen.
De vraag
Ondersteun de gemeente Utrecht bij het opstellen van een circulaire strategie voor de ontwikkeling van het cultuurcluster op basis van haar duurzaamheidsambities en borg kennis en ervaring in het projectteam op dit specifieke thema.
De vereisten
De circulaire strategie moet concrete handvatten bieden en de markt écht uitdagen om innovatief te zijn en in co-creatie te realiseren met opdrachtgever en gebruikers. Door intern en extern draagvlak te creëren zullen de hoge ambities van de gemeente Utrecht gedragen worden en spelen ontwikkelaars in op de vrijheden die geboden worden.
Het proces
Wij starten dit project met het ophalen van de ambities en definities op het gebied van duurzaamheid en vertalen die in verschillende circulaire principes (circulair materiaal en circulair ontwerp) en bijbehorende ambitie op het gebied van energie. Daarnaast maken wij inzichtelijk wat de milieu-impact is van een ‘traditioneel’ gebouw en vergelijken dit met een ‘circulair’ gebouw. Het circulaire gebouw bestaat in deze uit hergebruikte producten, biobased materialen, losmaakbaar ontwerp met een hoog potentieel in hergebruik van producten. Tot slot verwerken we de circulaire principes tot een circulaire strategie en plotten wij deze principes op de verschillende S-lagen van Stewart Brand op basis van de verschillende functionele levensduren.
Het resultaat
Het belangrijkste resultaat is een (intern en extern) gedragen circulaire strategie die breed gedeeld is binnen de gemeente. Ook is de strategie opgenomen in de aanbestedingsdocumenten die vervolgens vertaald zijn in verschillende selectie- en gunningscriteria. Deze strategie heeft input geleverd aan de circulaire businesscase, welke samen met IGG Bouweconomie is opgesteld voor de gehele ontwikkeling van Berlijnplein. Hierin zijn verschillende circulaire varianten doorgerekend met de circulaire strategie als basis.