“Een betere wereld begint bij het stellen van een betere vraag.” Deze filosofie van Copper8 is ook perfect toepasbaar gebleken als titel van workshops voor studenten. In een week tijd heb ik meerdere workshops mogen geven, met een vergelijkbaar resultaat: studenten die over de grenzen van hun inhoudelijke expertise creatieve vragen ontwikkelen, om deze vervolgens te stellen aan de relevante decision makers. En de positieve energie die daarbij vrij komt, is aanstekelijk.
Binnen grote organisaties, waaronder universiteiten, stranden veel goede ideeën omdat de personen die beslissingen moeten nemen, geen eigenaarschap over het idee voelen. Het doel van de workshops was daarom om, binnen een specifiek duurzaamheidsthema, zowel een vraag te identificeren, als een persoon die op dit thema expertise en zeggenschap had. Aan de hand van enkele stappen en een voorbeeld van het stellen van een andere vraag, creëerden deelnemers kansrijke combinaties: aan de kok vragen om meer vegetarische opties in de kantine, aan het vastgoedbedrijf vragen om alle afvalmateriaal van verbouwingen op de campus opnieuw te gebruiken, en aan de gemeente vragen hoe zij willen participeren in de verduurzaming van het universiteitsterrein. Eerlijk: ik was onder de indruk.
Zonder in te gaan op een specifieke oplossing, helpt het stellen van deze vragen bij het doorbreken van routines. Er is steeds meer begrip wanneer studenten met zulke vragen bij de bedrijfsvoering van hun eigen universiteit aankloppen, en er ontstaat in toenemende mate wil om samen toe te gaan werken naar nieuwe oplossingen. Na het stellen van een vraag door studenten zie je dat de betrokken medewerker vaak intern met deze vraag aan de slag gaat, positief over de nieuwe denkrichting. Het eigenaarschap van de vraag – en daarmee van een mogelijke oplossingsrichting – is op dat moment bij de decision maker komen te liggen. Een cruciale stap, omdat daarmee draagvlak voor verandering is ontstaan.
Toen ik zelf nog student was, is er vaak tegen me gezegd dat er serieus naar onze vragen geluisterd werd. Toen was dat lastig te geloven: we waren toch geen experts? Inmiddels moet ik, als ‘consultant’, concluderen dat wat er toen gezegd werd, waar is. Als student ben je ‘de nieuwe generatie’, denk je zonder kaders vanuit je eigen beroepservaring en – en dat is essentieel – heb je nog geen commercieel belang. Je boodschap wordt dus sneller geaccepteerd. Helaas een onmogelijke stelling om als student te controleren, maar geloof me: het is waar.
Mijn ervaringen van de afgelopen week hebben drie dingen, die ik eerder al geleerd heb, wederom bevestigd.
- Diversiteit is krachtig. Niet alleen in man/vrouw en jong/oud, maar ook verschillende achtergronden en verschillende inhoudelijke expertises. Studenten met een juridische achtergrond komen met waardevolle aanvullingen in een vaak technische duurzaamheidsdiscussie.
- Het stellen van een vraag werkt beter dan het geven van een antwoord. Door vragen te stellen, al leiden die tot een antwoord dat je zelf had kunnen geven, verandert het eigenaarschap van het antwoord van jou naar de ander – wat vervolgens weer tot verantwoordelijkheidsgevoel en actie bij de ander leidt.
- Studenten hebben impact! Er wordt serieus naar studenten geluisterd – en dat is een belangrijke constatering.
Wil je als student een verschil maken, doe dat dan! Stel ‘betere’ vragen aan mensen met expertise en zeggenschap. Ga met ‘professionals’ in gesprek over hun doen en laten. Zorg dat je studenten van andere expertises betrekt om van elkaar te leren en nieuwe routes naar meer impact uit te stippelen. En tot slot – vergeet niet dat het vooral ontzettend leuk is om te doen, en te zien dat je samen daadwerkelijk verschil maakt. Keep up the good work!